Hiểu đúng tục hái lộc: Thực hành lời Phật dạy để năm mới nhiều tài lộc

Hái lộc đầu xuân là một phong tục truyền thống của người Việt. Nhiều gia đình thường ngắt những cành lộc non mang về nhà vào ngày đầu năm mới.

Việc này xuất phát từ mong muốn một năm mới phát tài, phát lộc nên họ thấy thứ gì có chữ “lộc” thì sẽ mang về nhà. Tuy nhiên, việc hái lộc đầu năm là chưa đúng với tinh thần đạo Phật, không giúp mang được lộc về nhà mà thậm chí, còn có thể tạo thêm tội.

Đức Phật là bậc trí tuệ và phước đức vẹn toàn. Ngài đã chỉ ra cho chúng ta cách để tạo phúc, từ đó cuộc sống được bình an, sung túc.

Bài viết này sẽ giải đáp những vấn đề xoay quanh phong tục hái lộc đầu xuân và hướng dẫn cách “hái lộc” về cho gia đình để gia tăng phúc báu, được bình an và thành công theo lời Phật dạy.

Thực hư việc hái lộc đầu xuân mang lại tài lộc

Theo tinh thần Phật giáo, việc bứt hay bẻ cành từ cây đang tươi tốt chỉ với mục đích trưng bày thì không mang lại may mắn, bởi việc làm này làm mất đi sự sống của cây.

Trên những cây cối không có chủ hoặc ở những nơi tâm linh (chùa, đền, đình,...) sẽ có hương linh, quỷ Thần trú ngụ. Bởi vậy, trong luật Tứ Phần, Đức Phật chế ra luật: “Nếu tỷ kheo chặt phá cây cối, có nghĩa phá hủy chỗ ở của quỉ thần và sinh vật, thì phạm ba dật đề”.

Câu chuyện “Thọ Thần Và Thầy Tỳ Kheo” kể về một Tỳ-kheo ở Alavi muốn đốn cây để cất thất, nhưng cây đó là nơi ở của một nữ thọ thần và con nhỏ của bà. Mặc cho lời van xin, thầy vẫn chặt cây, khiến cánh tay đứa bé bị thương. Nữ thần giận dữ nhưng kiềm chế không giết thầy vì lo sợ tạo nghiệp ác và ảnh hưởng đến các thần khác. Bà tìm đến Phật, trình bày sự việc. Phật tán dương lòng từ bi và khả năng kiềm chế cơn giận của bà, dạy rằng người biết kiềm chế như dừng xe lao nhanh là người đáng kính. Nữ thần chứng Sơ quả, nhưng vẫn lo lắng vì mất chỗ ở. Phật an ủi và chỉ cho bà một cây gần hương thất Ngài tại Kỳ Viên. Từ đó, Phật ban hành giới luật cấm các Tỳ-kheo chặt đốn cây cối để tránh gây tổn thương cho sinh linh trú ngụ trong cây.

Như vậy, nếu chúng ta hái lộc, bẻ cành thì sẽ động đến các chúng tâm linh trú ngụ trên cây đó. Hành động này sẽ dẫn đến việc gặp những chuyện bất như ý. Trong Tích truyện Pháp Cú kể câu chuyện “Tỳ Kheo và Thần Cây”: Năm trăm Tỳ-kheo tại Xá-vệ được Phật chỉ dạy thiền quán để đạt quả vị A-la-hán. Họ đến một khu rừng lớn để tu tập, nơi có các vị thần cây sinh sống. Vì sự hiện diện của các Tỳ-kheo, các thần phải rời khỏi cây, chịu cảnh sống khổ sở; cho nên, tìm cách hù dọa để xua đuổi các Tỳ-kheo. Các Tỳ-kheo gặp nhiều điều đáng sợ và bệnh tật nên quay về gặp Phật… 

Qua các bài kinh trên, chúng ta thấy rằng, việc hái lộc đầu năm không thực sự đem lại phúc lộc, may mắn; mà có thể khiến các chúng tâm linh trên cây tác động đến chúng ta và gia đình.

Cách “hái lộc” được nhiều phúc lộc

Trong kinh, Đức Phật dạy, tài lộc đến từ phước báu, chứ không phải từ cành cây. Vậy để tạo phước, chúng ta cần làm việc thiện, sống yêu thương, hiếu nghĩa và giữ đạo đức. 

Như trong kinh Linh Sơn Đại Tạng có ghi: 

“Làm thiện được danh dự

Người tốt luôn tự tốt.

Đây do thân chân chánh

Người thiện luôn làm thiện”.

Hay kinh Tăng Chi Bộ 1, chương III Ba Pháp, Phẩm Lớn có ghi:

“Làm thiện các công đức,

Đem lại nhiều an lạc,

Được sanh lên cõi Trời,

Không bị người cười chê”.

Đối với đệ tử Phật, vào đầu năm mới, chúng ta nên một lòng hướng Phật và tri ân Ngài đã tu hành đắc đạo, dạy cho chúng sinh về nhân quả, thực hành Pháp, sống thiện lành, biết yêu thương nhau để nhận được phúc.

Bên cạnh đó, hãy tri ân cha mẹ đã sinh thành, tri ân tổ tiên đã tiếp nối thì mới có chúng ta ngày hôm nay, và biết ơn Thầy Tổ đã thành tựu cho mình.

Những nguồn tâm đó sẽ mang đến lộc cho chúng ta. Như vậy, chúng ta có thể hái lộc được chính ở tâm hiếu nghĩa, biết ơn của mình. Đó là “cành lộc” đại phúc, không ma nào có thể xâm nhập được, mà còn chặn đứng được tất cả các ma, khiến cho các ma không vào nhà mình được, chắn được hết tai họa cho chúng ta. Cho nên, hãy mang “cành lộc” ấy suốt năm, suốt tháng và suốt cả cuộc đời, chứ không phải chỉ riêng đêm Giao thừa. 

Như trong Tích truyện Pháp cú, phẩm Không Phóng Dật, câu chuyện “Những Chuyện Luân Hồi Quanh Vua Udena” có kể về chàng trai Ghosaka trong một kiếp đã làm các việc công đức, trung nghĩa tại nơi vị Bích Chi Phật nên được phước báu lớn. Trong một kiếp về sau của anh, anh bị viên chưởng khố – cha nuôi lên âm mưu hãm hại nhiều lần nhưng đều vượt qua nhờ phúc báu bảo hộ, được thoát khỏi các tai nạn. Đến cuối cùng, Ghosaka trở thành viên trưởng khố trọng yếu của vương quốc đó. 

Trên đây là chia sẻ của Cô Phạm Thị Yến (Pháp danh Tâm Chiếu Hoàn Quán) – Chủ nhiệm CLB Cúc Vàng về phong tục hái lộc đầu xuân. Hy vọng qua đây, chúng ta hiểu được rằng: hái lộc non không những không giúp đem lại may mắn, mà còn có thể khiến chúng ta gặp nạn. Ngược lại, chúng ta nên biết cách “hái cành lộc” đại phúc chính từ trong tâm của mình bằng các việc làm thiện lành để luôn được bình an, hạnh phúc và đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống.

Chúc quý vị năm mới an khang, thịnh vượng!

Các bài nên xem:

• 4 điều cần biết khi đi lễ chùa đầu năm để được may mắn, phúc lộc
• Những phong tục tập quán ngày Tết - Lưu ý quan trọng để năm mới an lành
• Xem ngày tốt khai trương đúng tinh thần Phật giáo để buôn may bán đắt
• Hướng dẫn tỉa chân nhang đúng chuẩn để được gia hộ, may mắn
• Sự thật về coi bói - Cách vượt qua mọi vấn đề mà không cần bói toán