Xuất gia – con đường giải thoát, ruộng phước cho chúng sinh

Xuất gia là con đường cao quý dẫn đến giải thoát, được Đức Phật tán thán là có công đức vô lượng, vô biên. Người xuất gia - chư Tăng là những người sống không có gia đình và thực hành lời Phật dạy để thành tựu được tâm giải thoát, tuệ giải thoát và mang giáo lý của Phật để hướng dẫn cho chúng sinh thực hành.

Vậy để tìm hiểu về công đức xuất gia đối với bản thân, gia đình và muôn loài, mời quý vị cùng khám phá trong bài viết sau!

Xuất gia là gì?

Xuất gia là từ bỏ cuộc sống thế tục, cạo bỏ râu tóc (hủy bỏ hình hài tại gia), tâm không dính mắc vào tầm cầu dục thế tục và sống cuộc đời tu hành.

Cụ thể, xuất gia có ba ý nghĩa sau: xuất thế tục gia, xuất phiền não gia và xuất tam giới gia. 

- Xuất thế tục gia: Là ra khỏi ngôi nhà thế tục – từ bỏ mọi sự ràng buộc của người thế tục. Điều này không có nghĩa là người xuất gia không còn coi cha mẹ là cha mẹ, mà họ chỉ buông bỏ những duyên trói buộc họ vào thế gian như gia đình, người thân, bạn bè,...

Dẫu rời xa các duyên thế tục, người xuất gia vẫn còn một mối liên hệ đến gia đình, bạn bè – là lý tưởng chuyển hóa cho mọi người vào dòng Phật Pháp, mang đến lợi ích cho họ.

- Xuất phiền não gia: Là tu tập nội tâm, đoạn trừ tham ái. Cho nên, người xuất gia sẽ chấm dứt được phiền não.

- Xuất tam giới gia: Là người xuất gia sẽ ra khỏi và không còn khổ đau trong tam giới (Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới).

Công đức xuất gia

Công hạnh xuất gia được Đức Phật khen ngợi và tán thán trong rất nhiều kinh tạng như kinh Hiền Ngu, kinh Đại Bảo Tích,... Dưới đây là một số công đức của việc xuất gia:

Đối với người xuất gia

1. Xuất gia – con đường báo hiếu rốt ráo

Thứ nhất, người xuất gia đã dừng hẳn tất cả các hành vi bất hiếu – bao gồm: không đạt được danh thơm tiếng tốt cho cha mẹ, kết giao với người xấu, chi tiêu hoang phí,... Đồng thời cũng giúp chấm dứt mọi sự lo lắng cho cha mẹ, bởi người xuất gia có đời sống tự lập, ở trong môi trường đạo đức, không có hiểm nguy, các đạo hữu xuất gia lo cho nhau từng chút một. Ngoài ra, những người xuất gia sẽ có những lời khuyên đối với cha mẹ hoàn toàn đạo đức.

Thứ hai, người xuất gia cũng là nơi nương tựa của cha mẹ, bởi nếu cha mẹ không có người trông nom, chăm sóc thì theo luật Phật, bổn phận người xuất gia là sẽ phụng dưỡng cha mẹ.

Thứ ba, thù thắng hơn là đưa cha mẹ vào dòng giải thoát, kết duyên lành và giác ngộ cho cha mẹ. Như Đức Phật cũng quay về độ cho vua cha Tịnh Phạn vào quả A-la-hán trước khi băng hà, hay lên cung trời Đao Lợi thuyết Pháp cho Hoàng hậu Maya chứng vào Thánh quả. Ngoài ra, Đức Phật cũng độ cho di mẫu Kiều Đàm Di xuất gia, sau một thời gian tu hành, di mẫu đã chứng quả A-la-hán.

Trong kinh Hiếu Tử, Đức Phật cũng dạy: “... khiến cho cha mẹ bỏ ác, theo thiện, quy kính Tam bảo, giữ năm giới. Nếu không dùng Tam bảo để khuyến hóa cha mẹ, thì người con tuy có hiếu dưỡng đủ đường cũng vẫn xem là bất hiếu…”.

Hay trong kinh Tăng Chi Bộ, Đức Phật cũng thuyết cho chúng ta hiểu rằng, nếu cõng cha suốt trăm năm, hay đấm bóp, thoa xức, tắm rửa cho cha mẹ thì cũng chưa trả ơn đủ cho cha mẹ. Chúng ta phải khuyến khích, hướng dẫn cha mẹ an trú vào lòng tin, vào thiện giới, bố thí, trí tuệ thì mới làm đủ và trả ơn đủ mẹ và cha.

Và người xuất gia không chỉ báo hiếu cha mẹ một đời, mà còn cứu độ vô lượng cha mẹ trong nhiều kiếp. Trong Kinh Phạm Võng, Đức Phật dạy: “Tất cả nam tử là cha ta, tất cả nữ nhân là mẹ ta. Từ nhiều đời ta đều thác sanh nơi đó. Vì lẽ ấy nên chúng sanh trong lục đạo đều là cha mẹ ta”. Như vậy, mỗi chúng ta đều có vô số cha mẹ. Không chỉ cha mẹ hiện đời mà tất cả cha mẹ quá khứ cũng đang chìm đắm trong luân hồi sinh tử khổ đau, cần được cứu độ.

Như trong kinh Tôn Giả Xá Lợi Phất Cứu Mẹ Tiền Kiếp (thuộc Tiểu Bộ Kinh - Tập 2, Chuyện Ngạ Quỷ, Phẩm II. Phẩm Ubbarì) kể rằng, người mẹ ở năm kiếp trước của Ngài Xá Lợi Phất do ác nghiệp nên bị đọa làm ngạ quỷ, chịu đói khát khổ đau. Khi nhớ về quyến thuộc ở các kiếp trước, bà tìm đến Tôn giả Xá Lợi Phất để cầu cứu. Khi ấy, Ngài Xá Lợi Phất đã thực hành Pháp cúng dường lên chúng Tăng và hồi hướng phước báu cho mẹ, bà liền được thoát kiếp ngạ quỷ và tái sinh lên cõi trời.

2. Xa lìa ba đường ác, được sinh lên cõi trời

Khi xuất gia, dù chỉ một ngày tinh nghiêm cũng được phước báu không bị đọa lạc và được sinh lên cõi trời. Đức Phật đã dạy điều này trong nhiều bài kinh như kinh Hiền Ngu, kinh Tăng Nhất A-hàm,...

Trong kinh Công Đức Xuất Gia (thuộc kinh Tăng Nhất A-hàm tập III, bài kinh số 5) ghi lại: Ở Tỳ-xá-ly có một vị trưởng giả tên là Tỳ-la-tiên giàu có nhưng keo kiệt, chỉ hưởng phước cũ, không tạo phước mới nên nay đã hết phước. Đức Phật biết rằng, anh ta sẽ chết trong vòng 7 ngày nữa, nếu không từ bỏ dục lạc và đi xuất gia thì anh ta sẽ đọa địa ngục.

Khi nghe Tôn giả A Nan đến báo tin về cái chết sắp diễn ra của mình, anh ta tuy sợ hãi nhưng vẫn cố vui chơi hết ngày thứ 6. Do sợ sinh tử nên đến ngày thứ 7, anh ta đến xin Đức Phật cho xuất gia. Đúng một ngày một đêm, trưởng giả Tỳ-la-tiên tu tập giới đức thanh tịnh. Khi mạng chung, anh ta không còn bị đọa địa ngục, được sinh lên cõi trời.

3. Thành tựu quả Chính đẳng Chính giác, giải thoát khỏi luân hồi

Xuất gia là môi trường giúp chúng ta tu hành thành Thánh, chứng đắc quả vị giải thoát. Như trong kinh Trường Bộ, Đức Phật thuyết: “Nếu vị này xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, vị này sẽ chứng quả A-la-hán, Chánh Ðẳng Giác, quét sạch mê lầm ở đời”.

Ý nghĩa xuất gia đối với chúng sinh

1. Người xuất gia là thầy dẫn đường chúng sinh trên con đường đạo

Người xuất gia thực hành theo lời Phật dạy để thành tựu tâm giải thoát của mình và mang giáo lý của Phật hướng dẫn cho chúng sinh tu hành. Tập thể những người xuất gia giữ giới luật, thực hành lời Phật dạy, lấy lý tưởng của Phật làm lý tưởng của mình: “Trên cầu thành Phật, dưới độ chúng sinh”. Do vậy, chư Tăng là những bậc chân tu rất cao quý.

Như trong Linh Sơn Đại Tạng, Đức Phật dạy: “Các đệ tử của Ta thông minh, trí tuệ, đa văn, xứng đáng là bậc thầy của trời, người, đầy đủ đại oai đức, tạo nhiều lợi ích cho chúng sinh…”.

2. Là ruộng phước cho chúng sinh

Xuất gia là rời bỏ cuộc sống gia đình, nhờ đó, tâm của người xuất gia không còn dính mắc vào việc tầm cầu dục thế gian. Cho nên, người xuất gia – chư Tăng có thể làm ruộng phước điền cho chúng sinh, giúp chúng sinh kết duyên với Pháp giải thoát, dẫn dắt họ có nhân duyên tu tập.

Thứ hai, khi đứng trong hàng Tam Bảo, chư Tăng có thể chú nguyện cho người gieo trồng phước báu nơi Tam Bảo; nhờ đó, họ có duyên thành tựu các nguyện. Đây là việc người thế gian không làm được.

>> Xem thêm: 6 lợi ích cúng dường Tam Bảo: Được hạnh phúc, sức khỏe,...

Thứ ba, cung kính đảnh lễ chư Tăng cũng được phước, vì hình tướng xuất gia có công năng chứa đựng công đức vượt trội. Như trong kinh Mi Tiên Vấn Đáp, Ngài Na Tiên đã dạy: “... đắc quả A-la-hán trong ngày nào thì phải xuất gia phẩm vị tỳ khưu trong ngày ấy. Nếu quá một ngày không gặp đủ số Tăng hội, thì vị cư sĩ A-la-hán ấy đành phải Niết bàn! Cho hay, phẩm vị tỳ khưu cao thượng, quý báu dường ấy mà ít người hiểu cho trọn vẹn”.

Điều kiện xuất gia

Để hội đủ duyên lành xuất gia, chúng ta nên lưu ý một số yếu tố sau:

1. Cần có lòng tin đối với Phật. Để có lòng tin, chúng ta cần tìm hiểu giáo Pháp của Ngài.

2. Kiên định trong tâm xuất gia. Để có được điều đó, chúng ta phải tìm hiểu, tu tập để chứng nghiệm được rằng: Pháp của Phật giúp chúng ta chuyển hóa nhận thức, tâm chúng ta trở nên thiện lành và trí tuệ được khai mở,...

3. Không vi phạm pháp luật của nhà nước.

4. Là người sáu căn đầy đủ, tức là mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý đầy đủ. Như trong Luật Yết - Ma Yếu Chỉ, Đức Phật quy định: “... những người sáu căn không đầy đủ, hoàng môn, lại cái, không được chấp nhận là với lý do rằng những người này không thể có tiến bộ trong Thánh pháp luật, tức sự tàn khuyết của hình hài khiến người ấy không đủ khả năng sống đời sống phạm hạnh cho đến đạt mục đích cuối cùng, tức Niết-bàn ngay trong hiện tại”.

Trên đây là chia sẻ của Cô Phạm Thị Yến (Pháp danh Tâm Chiếu Hoàn Quán) về xuất gia và công đức xuất gia. Hy vọng rằng, quý vị sẽ khởi tâm tri ân tới những bậc xuất gia cao quý và biết gieo trồng phước báu trên ruộng phước điền Tam Bảo để được an vui, hạnh phúc; cũng như có nhân duyên xuất gia, cầu giải thoát trong tương lai.

Kính chúc quý vị an lạc!

Các bài xem thêm: 

• Xuất gia có phải là bất hiếu với cha mẹ không?
• Tiết lộ: 22 lý do khiến người xuất gia trở nên cao quý
• 4 lợi ích to lớn khi niệm ân đức xuất gia của Thái tử Tất Đạt Đa
• Kiều Đàm Di - di mẫu của Phật: Tỳ kheo Ni đầu tiên trong lịch sử Phật giáo