Cách báo hiếu cha mẹ trọn vẹn - Dù cha mẹ còn sống hay đã khuất

Dẫu cha mẹ còn sống hay đã khuất, những người con có hiếu vẫn luôn mong mỏi báo hiếu cha mẹ được đầy đủ, trọn vẹn. 

Dưới đây là những cách Phật dạy báo hiếu cha mẹ thiết thực nhất , giúp cha mẹ hiện đời được mạnh khỏe, may mắn, bình an; cha mẹ đã khuất được phước lành mà sớm siêu thoát, không bị đói khổ. Không chỉ làm tròn được chữ hiếu, người con thực hành theo những cách báo hiếu này còn được phúc báo, gieo nhân thiện để con cái của mình sau này cũng được hiếu thảo. 

Cách báo hiếu cha mẹ theo lời Đức Phật dạy

Với cha mẹ đã khuất 

Có một cách báo hiếu cha mẹ trong tất cả các cõi, dù cha mẹ tái sinh vào cõi nào cũng đều nhận được; đó là thực hành theo lời Đức Phật dạy trong kinh Vu Lan Bồn: Muốn báo hiếu cha mẹ đã khuất, con cái cần sắm sửa vật thực, thiết lễ dâng cúng Tam Bảo, chư Tăng tu hành phạm hạnh và hồi hướng phước báu cho cha mẹ đã quá vãng. Với phước báu này, cha mẹ sẽ được siêu độ, sinh về cảnh giới lành.

“Người nào có sắm ra vật thực 

Đặng cúng dường Tự tứ Tăng thời 

Hiện tiền phụ mẫu của người 

Bà con quyến thuộc thảy đều nhờ ơn 

Tam đồ khổ chắc rằng ra khỏi

Cảnh thanh nhàn hưởng thọ tự nhiên 

Như còn cha mẹ hiện tiền 

Nhờ đó cũng đặng bách niên thọ trường 

Như cha mẹ bảy đời quá vãng 

Sẽ hóa sanh về cõi Thiên cung 

Người thời tuấn tú hình dung 

Hào quang chiếu sáng khắp cùng châu thân”

(Trích kinh Vu Lan Bồn)

Trường hợp những ai có cha mẹ vừa mới mất, Đức Phật dạy: “Như sau khi người đã chết, lại có thể trong bốn mươi chín ngày vì người ấy mà tu tạo nhiều phước lành, thời có thể làm cho người chết đó khỏi hẳn chốn ác đạo, được sanh lên cõi Trời hoặc trong loài người hưởng lấy nhiều sự rất vui sướng, mà kẻ thân quyến hiện tại đó cũng được vô lượng điều lợi ích” (Trích kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện, phẩm 7 - Lợi ích cả kẻ còn người mất).

Như vậy, trong 49 ngày, chúng ta nên làm những việc phúc sau để hương linh cha mẹ có nhân duyên được sinh về nơi an lành, tốt đẹp:

- Cảm niệm về ân đức của cha mẹ từ trong tâm khảm để khởi sinh được tâm hiếu. Từ đó, khi làm các việc tâm linh hướng về cha mẹ, sẽ được trọn vẹn tâm hiếu.

- Làm các việc phúc, tác phước hồi hướng cho cha mẹ được bớt khổ.

- Đọc những bộ kinh, bài kinh có nghĩa, có văn như kinh Nhân quả để cha mẹ hiểu được.

Với cha mẹ còn sống

1. Không để cha mẹ phải lo lắng, buồn phiền

- Sám hối lỗi lầm đã từng gây tạo với cha mẹ, hiện tại còn sai những việc gì thì cố gắng sửa đổi. 

- Có ý thức tốt, không để cha mẹ phải phiền lòng mà phải biết đem niềm vui đến cho cha mẹ. Ví dụ, đi học thì phải cố gắng, phấn đấu có kết quả học tập, hạnh kiểm tốt; sống tử tế với những người xung quanh, không để lại điều tiếng gì ảnh hưởng xấu đến cha mẹ.

- Có bổn phận và trách nhiệm với 2 bên gia đình khi nhà có đám lễ, có giỗ,... để cha mẹ không phải lo lắng về những công việc này. Bởi cha mẹ của chúng ta thường lo lắng khi mình chết không có người thờ cúng hay việc thờ cúng không đến nơi đến chốn. Khi chúng ta thể hiện được việc chăm sóc cho gia tiên, người thân đã mất bằng việc thờ cúng đầy đủ thì cha mẹ được vui vẻ và an tâm. Đó là một nhân duyên để cha mẹ nương tựa vào mình. Đây cũng là việc bố thí vô úy, cứu khổ ban vui, mang lại hạnh phúc cho cha mẹ của mình.

Như trong kinh Trường Bộ tập 3, kinh Giáo Thọ Thi-ca-la-việt, Đức Phật cũng đã răn dạy bổn phận của người con đối với cha mẹ: “Này Gia chủ tử, có bốn trường hợp, người con phải phụng dưỡng cha mẹ như phương Ðông: “Ðược nuôi dưỡng, tôi sẽ nuôi dưỡng lại cha mẹ; tôi sẽ làm bổn phận đối với cha mẹ; tôi sẽ gìn giữ gia đình và truyền thống; tôi bảo vệ tài sản thừa tự; tôi sẽ làm tang lễ khi cha mẹ qua đời”.

2. Quan tâm, chăm lo cho cha mẹ

- Thường xuyên liên lạc, hỏi thăm cha mẹ và cung cấp thông tin về mình để cha mẹ được yên tâm rằng chúng ta vẫn khỏe mạnh, an ổn. 

- Phụng dưỡng cha mẹ cả khi ốm đau lẫn khi khỏe mạnh.

- Khi có tài sản, việc đầu tiên chúng ta cần nghĩ đến là cấp dưỡng nuôi cha mẹ. 

Như trong Tăng Chi Bộ Kinh tập 1, chương 3: Ba Pháp, Phẩm Thiên Sứ, Đức Phật đã dạy người con phải biết kính lễ, tôn trọng và phụng dưỡng cha mẹ như đối với bậc Phạm Thiên cao quý:

“Mẹ cha gọi Phạm Thiên,

Bậc Đạo sư thời trước

Xứng đáng được cúng dường

Vì thương đến con cháu

Do vậy, bậc Hiền triết

Đảnh lễ và tôn trọng

Dâng đồ ăn đồ uống

Vải mặc và giường nằm

Thoa bóp (cả thân mình)

Tắm rửa cả tay chân

Với sở hành như vậy,

Đối với mẹ và cha

Đời này người Hiền khen

Đời sau hưởng Thiên lạc”.

3. Dẫn dắt cha mẹ biết đến Phật Pháp mới là báo ân và đền ân đầy đủ

3.1. Giúp cha mẹ có lòng tin vào chân lý, quy y Tam Bảo, thọ trì 5 giới và thực hành việc thiện

Tâm lý thông thường của cha mẹ là muốn làm lợi ích cho gia tiên tiền tổ. Do đó, chúng ta có thể hướng dẫn cha mẹ thực hành bố thí bằng cách cúng dường Tam Bảo để hồi hướng cho gia tiên và khuyến khích cha mẹ mỗi tháng đặt một chút tịnh tài lên ban thờ  tùy theo khả năng. 

Nếu cha mẹ chưa biết cho đi, thường chỉ muốn nhận về thì chúng ta phải có trách nhiệm hướng dẫn, khuyến khích cha mẹ biết bố thí, biết nhường nhịn, tha thứ và giúp đỡ những người cần sự giúp đỡ của mình trong các việc thiện,... 

Ngoài ra, chúng ta nên hướng dẫn, giúp cha mẹ có lòng tin vào chân lý, quy y Tam Bảo, thọ trì năm giới và giúp cha mẹ mình quán chiếu nhân quả để buông bỏ phiền não. Cách tốt nhất giúp cha mẹ có lòng tin với nhân quả là khuyến khích cha mẹ nghe giảng Phật Pháp để cha mẹ được giác ngộ. Như vậy mới là báo ân và đền ân đầy đủ cho cha mẹ. 

Như trong kinh Tăng Chi Bộ I, phẩm Tâm thăng bằng, Đức Phật có dạy những người con về việc hiếu dưỡng - Trả ơn cha mẹ: “Này các Tỷ kheo, ai đối với cha mẹ không có lòng tin, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào lòng tin; đối với cha mẹ theo ác giới, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào thiện giới; đối với cha mẹ xan tham, khuyến khích, hướng dẫn, an trú vào bố thí; đối với cha mẹ theo ác tuệ, khuyến khích, hướng dẫn, an trú vào trí tuệ. Cho đến như vậy, này các Tỷ kheo, là làm đủ và trả ơn đủ mẹ và cha”.

3.2. Cúng dường Tam Bảo tăng phước thọ mạng, sức khỏe,... cho cha mẹ

Trong kinh Báo đáp công ơn cha mẹ, Đức Phật dạy hàng Phật tử muốn báo hiếu cha mẹ như sau:  

“Các ngươi muốn đáp ơn dày

Phải toan biên chép Kinh đây lưu truyền 

Vì cha mẹ trì chuyên phúng tụng 

Cùng ăn năn những tội lỗi xưa

Cúng dường Tam Bảo sớm trưa

Cùng là tu phước chẳng chừa món chi 

Rằm tháng Bảy đến kỳ tự tứ

Mười phương Tăng đều dự lễ này

Sắm sanh lễ vật đủ đầy

Chờ giờ câu hội đặt bày cúng dâng 

Đặng cầu nguyện song đường trường thọ 

Hoặc sanh về Tịnh độ an nhàn

Ấy là báo đáp thù ân

Sanh thành dưỡng dục song thân của mình”

Do đó, một trong những cách báo hiếu cha mẹ là chúng ta nên cúng dường Tam Bảo để hồi hướng phúc báo cho cha mẹ được tiêu trừ nghiệp chướng, tăng thêm tuổi thọ, trí tuệ minh mẫn, tu theo Phật Pháp. 

Khi cha mẹ ốm, chúng ta có thể tụng kinh, sám hối, tác phước hồi hướng cho cha mẹ được mạnh khỏe. Cha mẹ khỏi bệnh thì sẽ tin vào nhân quả. 

Ngày lễ báo hiếu cha mẹ là ngày nào?

Lễ vu lan (hay còn gọi là vu lan báo hiếu) vào tháng 7 âm lịch hàng năm chính là cơ hội không thể bỏ lỡ, để chúng ta đền đáp công ơn của cha mẹ, ông bà, tổ tiên hiện đời hay đã khuất.

Xin mời quý vị tìm hiểu về lễ vu lan báo hiếu tại đây: Lễ Vu lan báo hiếu: Cơ hội báo ân cha mẹ vào tháng đại phúc
-----------

Trên đây là những cách Đức Phật dạy báo hiếu cha mẹ mà những người con nên thực hành, được tổng hợp từ chia sẻ của Cô Phạm Thị Yến (Pháp danh Tâm Chiếu Hoàn Quán). 

Các bài nên xem:

• Top bài hát vu lan lấy đi nhiều nước mắt nhất

• Những câu nói hay về đạo làm con khiến bạn phải suy ngẫm

• Cách báo hiếu cha mẹ trọn vẹn nhất theo lời Phật dạy