5 bước quán tự tại trong mùa COVID (Chia sẻ với các Phật tử trong CLB Cúc Vàng - Tập Tu Lục Hòa)

Kính thưa các đạo hữu! Tâm Chiếu Hoàn Quán xin chia sẻ cùng quý đạo hữu về cách quán để tâm được tự tại.
Là người đệ tử Phật, chúng ta nên thực hành phát triển trí tuệ bằng cách quán chiếu hiện tại. Trong hiện tại, chúng ta đối diện trước nỗi lo lắng về dịch bệnh Covid-19 nên Tâm Chiếu Hoàn Quán xin chia sẻ sách tấn quý đạo hữu về cách quán tự tại để giải trừ nỗi lo lắng này.

Các bước quán:

1. Quán vô thường:

Không ai tránh được vô thường của thân tứ đại. Có thân là có hoại, thân tứ đại của Đức Phật cũng tan hoại,... Mọi vật nếu có tướng thì đều có hoại và đều theo quy luật sinh diệt: Sinh - trụ - dị - diệt (cây cối: sinh ra, tồn tại, biến dị, hoại diệt); thành - trụ - hoại - không (vật chất như trái đất, nhà cửa, cốc chén,...: tạo thành, tồn tại, biến hoại, tan rã); sinh - già - bệnh - chết (chúng hữu tình: con người, động vật muôn loài,...).

2. Quán tương tục tái sinh của tâm thức:

Tâm thức là một dòng chảy nối liền không bao giờ ngừng nghỉ, đến như cái tĩnh lặng của tâm thức cũng là đang trôi chảy. Cái được gọi là "Sự tĩnh lặng của tâm thức" là đem so sánh với "Sự lao xao của vọng tưởng và suy nghĩ, tính toán của tham ái". Chúng ta đi đến cõi đời này, đời sau là do “sự đi” của tâm thức. Nếu tâm thức ta thiện thì ta đi đến cảnh giới an lành; nếu tâm thức ta bất thiện thì ta đi đến cảnh giới đau khổ.

3. Quán tương quan giữa tâm và thân:

Ví dụ để nói về sự tương quan này: Người đi du lịch thế giới, khi họ di chuyển bằng ô tô, khi di chuyển bằng máy bay, khi di chuyển bằng tàu thuỷ,... Người đi thay đổi các phương tiện và cứ như vậy, họ đi khắp nơi, đi nhiều lần khắp thế giới này. Phương tiện họ sử dụng phụ thuộc vào khả năng kinh tế và sở thích của họ. Và đến một lúc nào đó, họ nghỉ ngơi không đi nữa.

Cũng như vậy, tâm thức được ví như người đi du lịch kia và phương tiện ví như thân tứ đại; vòng quanh thế giới được ví như luân hồi, và sự nghỉ ngơi không đi nữa, được ví như tâm tĩnh lặng; sở thích và túi tiền được ví như thiện và ác của tâm thức, tuỳ thiện nhiều, ít mà đi đến cõi trời hay địa ngục.

4. Thực tập quán tưởng vô thường được tự tại:

Từ sự hiểu biết rõ đúng về tương quan của thân tứ đại và tâm thức; hiểu biết rõ đúng về sự đi của tâm thức, Phật tử chúng ta tập quán tưởng vô thường.
Chúng ta quán chiếu sự đi của tâm thức của mình, quán thật nhiều, thật sâu, chúng ta sẽ không sợ hãi về sự chết của chính mình, chúng ta sẽ tự tại trước sự vô thường của chính mình.

Chúng ta quán chiếu sự đi của tâm thức người thân, quán thật nhiều, thật sâu, chúng ta sẽ không còn lo lắng về sự chết của người thân, không sợ người thân chết không biết sẽ ra sao, vì họ vẫn đang tiếp tục cuộc hành trình của chính họ. Quán chiếu để rõ biết họ và mình là những người gặp nhau, đi cùng nhau trên một đoạn đường của tua du lịch (thế giới - luân hồi). Quán tưởng thật sâu, chúng ta sẽ tự tại trước sự vô thường của người thân, không bị phiền não của ái luyến.
Và chúng ta quán chiếu sự đi của tâm thức, của tất cả chúng hữu tình.

5. Quán sự đi của tâm thức để tăng trưởng thiện pháp:

Từ sự rõ biết về sự đi của tâm thức, chúng ta sẽ nỗ lực hành thiện và khuyến tấn người làm thiện, tức là tự mình làm cho tâm thức của mình được thiện và giúp cho tâm thức của mọi người được thiện. Tất cả việc gì giúp cho số đông được hạnh phúc đều là các việc của tâm thức thiện và chúng ta cần nên làm, bảo người cùng làm.

Quán tự tại:
Tất cả sự hiểu biết đúng đắn, năm bước quán tưởng chân thật như trên sẽ giúp chúng ta có được sự tự tại bình yên trong hiện tại: tu tập tâm thức theo lời Phật dạy, thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch, sinh hoạt, làm việc,... được tuỳ duyên, không bị chướng ngại

Tự tại trước vô thường: Định tâm tự tại thực hành các thiện pháp. Chỉ có sự giác ngộ, mới đem đến sự tự tại, an lạc, hạnh phúc cho mình và cho số đông.
Qua tất cả sự quán chiếu đó, tâm chúng ta được an tịnh và tâm an tịnh này sẽ giúp chúng ta tăng trưởng được sự nỗ lực, cố gắng khắc phục mọi khó khăn riêng của gia đình và khó khăn chung của xã hội. Đây chính là sự tự tại và cách quán này được gọi là quán tự tại trong nạn dịch Covid.
Chúc mong chúng ta luôn tinh tấn cùng nhau thực tập quán tự tại từ sự giác ngộ giáo pháp của Đức Phật!
Chúc các đạo hữu và gia đình bình an và tinh tấn!

- Phạm Thị Yến (Tâm Chiếu Hoàn Quán) -

Các bài nên xem:

• Chư Tăng Ni, Phật tử kinh hành tụng kinh Tam Bảo hồi hướng cầu hóa giải dịch bệnh Covid-19
• Quán chiếu về vô thường để sống an nhiên, tự tại trong cuộc sống
• Tụng kinh Tam Bảo thế nào để chuyển hóa nạn dịch bệnh và thiên tai?
• Phật tử rải tâm từ trong nạn dịch Covid-19 bằng cách nào?
• Đức tính trung thực – điều không thể thiếu trong hành trình tu học của người con Phật