Bài kinh: Chuyện Con Cá Dùng Nguyện Lực Cứu Đồng Loại

Nổi sấm, Pa-du-na...,
Câu chuyện này khi ở tại Kỳ Viên, bậc Ðạo Sư đã kể về cơn mưa do chính Ngài làm. Một thời, tại nước Câu Tát La (Kosala), trời không mưa, mùa màng khô héo, chỗ này chỗ kia, ao hồ, bể nước đều khô cạn. Ngay cả hồ Kỳ Viên cũng khô cạn nước. Các loài cá, rùa đi vào đám bùn, nằm mắc cạn. Rồi quạ, diều hâu v.v... đến, với mỏ như lưỡi giáo, mổ chúng, kéo chúng ra và ăn chúng đang còn vùng vẫy. Bậc Ðạo Sư thấy cá rùa mắc nạn ấy, với từ tâm, ngài xúc động suy nghĩ:
- Hôm nay, ta phải làm mưa. (1 chuông)

Khi đêm đã qua, tắm rửa thân thể xong, xét đã đến giờ khất thực, với đại chúng Tỷ-kheo vây quanh, với uy nghi của một đức Phật, Ngài đi vào thành Xá-vệ để khất thực. Sau bữa ăn, trên con đường đi khất thực từ Xá-vệ trở về, Ngài đi đến tinh xá đứng trên tầng cấp của hồ Kỳ Viên, bảo Trưởng lão A Nan (Ananda):
- Này A Nan, hãy đem áo tắm đến đây. Ta sẽ tắm trong hồ Kỳ Viên!

- Nhưng bạch Thế Tôn, hồ Kỳ Viên đã cạn nước. Chỉ có bùn còn lại.

- Này A Nan, Phật lực rất lớn. Hãy đem áo tắm lại.

Trưởng lão đem áo tắm và đưa cho bậc Ðạo Sư. Bậc Ðạo Sư, với một đầu áo quấn quanh thân dưới và một đầu áo che thân trên, đứng trên tầng cấp và nói:
- Ta sẽ tắm ở hồ Kỳ Viên. (1 chuông)

Trong thời khắc ấy, chiếc ngai bằng tảng đá vàng của Thiên chủ Ðế Thích trở thành nóng. Ðế Thích tìm hiểu nguyên nhân, biết được lý do, liền cho cơn mưa không gián đoạn, và trong giây lát nước ngập đầy hồ Kỳ Viên. Khi chạm đến tầng cấp cao nhất, thì nước đứng lại. Bậc Ðạo Sư tắm trong hồ xong, mặc đôi y màu đỏ, buộc cái nịt thân, đắp đại y Thiện Thệ vào một bên vai. Với chúng Tỷ-kheo vây quanh, ngài đi đến Hương phòng, ngồi trên Phật tọa được trang hoàng đẹp đẽ, và khi chúng Tỷ-kheo làm xong phận sự, bậc Ðạo Sư đứng dậy, từ trên tầng cấp châu báu của bảo tọa, Ngài khuyên giáo chúng Tỷ-kheo và cho họ giải tán. Rồi Ngài vào Hương phòng, nằm phía hông bên phải như dáng nằm của con sư tử. (1 chuông)

Vào buổi chiều, khi chúng Tỷ-kheo tụ hội tại Pháp đường, họ nói đến sự thành tựu đức nhẫn nhục, từ bi, lân mẫn của bậc Ðạo Sư:
- Khi mùa màng bị khô héo, khi các hồ đều ráo cạn, khi các loài cá, loài rùa gặp đau khổ lớn, vì lòng thương xót muốn cứu chúng thoát khổ, Ngài mặc áo tắm, đứng trên tầng cấp cao nhất của hồ Kỳ Viên, và chỉ trong thời gian ngắn, làm mưa xuống khiến toàn xứ Câu Tát La tràn ngập dòng nước lớn, giải thoát đại chúng khỏi đau khổ về thân, về tâm rồi trở về tinh xá. (1 chuông)

Khi câu chuyện nói đến đó, bậc Ðạo Sư từ Hương phòng đi ra, đến Pháp đường và hỏi:
- Này các Tỷ-kheo, các ông ngồi họp lại ở đây, và đang bàn vấn đề gì?

Khi nghe câu chuyện ấy, bậc Ðạo Sư nói:
- Này các Tỷ-kheo, không phải chỉ nay Như Lai mới làm mưa cho đại chúng khỏi mệt mỏi. Thuở xưa, khi sanh làm thú vật, khi làm vua loài cá, Như Lai cũng đã làm trời mưa rồi.

Nói vậy xong, bậc Ðạo Sư kể câu chuyện quá khứ. (1 chuông)

*

Thuở trước, trong nước Câu Tát La, ở Xá-vệ này, tại chỗ hồ Kỳ Viên, có một hồ chằng chịt những cây leo. Bồ-tát sanh ra làm con cá, với đàn cá vây quanh sống tại đấy. Giống như nay vậy, trong xứ ấy trời không mưa, mùa màng của dân chúng bị khô héo: các ao hồ cạn nước, các con cá, con rùa bị mắc nạn. Trong hồ này, các con cá mắc cạn trong bùn, ẩn núp tại những chỗ ấy. Các con quạ đến nơi, mổ chúng với cái mỏ đem chúng lên và ăn chúng. (1 chuông)

Bồ-tát thấy bà con mình gặp tai nạn ấy, tự nghĩ: "Ngoài ta ra, không một ai khác có thể cứu chúng thoát khỏi cảnh khổ này. Ta hãy làm một hạnh nói lên Sự thật, khiến trời mưa, và giải thoát bà con ta khỏi cảnh khổ phải chết này". (1 chuông)

Rẽ bùn đen ra làm hai, Bồ-tát đi lên, đó là một con cá lớn, đen đủi với bùn, như một cái hộp làm bằng lõi cây mun. Bồ-tát mở mắt như hòn ngọc được rửa sạch, nhìn lên trời, và nói với Pa-du-na, vua chư Thiên:
- Này bạn Pa-du-na, ta đau khổ vì bà con ta. Khi ta, một bậc giữ giới bị đau buồn, làm sao bạn lại không làm trời mưa? Vì ta, dầu sanh ra trong loài phải ăn thịt bà con, từ thuở ban đầu là con cá nhỏ, ta cũng không bao giờ ăn một con cá chỉ bằng hột gạo, cũng không bao giờ đoạt mạng sống của một sanh vật khác. Với sự thật này, hãy làm cho trời mưa và giải thoát bà con ta thoát khỏi đau khổ! (1 chuông)

Sau khi nói vậy, như ra lệnh cho nô tỳ hầu hạ, Bồ-tát nói với Pa-du-na, vua chư Thiên, bài kệ này:

Nổi sấm, Pa-du-na,
Chận quạ gây tai hại!
Hãy làm quạ sầu muộn,
Giúp ta khỏi sầu bi!

Như vậy Bồ-tát bảo Pa-du-na làm mưa lớn trong toàn nước Câu Tát La và giải thoát đại chúng khỏi đau khổ vì phải chết. Và khi mạng chung, Bồ-tát đi theo nguyện của mình. (1 chuông)

*

Bậc Ðạo Sư nói:
- Này các Tỷ-kheo, không phải chỉ có nay Như Lai mới làm trời mưa. Thuở trước, khi sanh làm con cá, Ta cũng đã làm trời mưa rồi.
Sau khi kể lại pháp thoại này, bậc Ðạo Sư kết hợp hai câu chuyện và nhận diện Tiền thân như sau:
- Thời ấy, đàn cá là hội chúng đức Phật, vua chư Thiên Pa-du-na là A Nan, và vua loài cá là Ta vậy. (3 chuông)

Trích soạn từ: Đại tạng kinh Việt Nam, Kinh Tiểu bộ - Tập 4, chương Một, phẩm Varana, Chuyện con cá, tr. 478-483, Việt dịch: Hòa thượng Thích Minh Châu, Nxb. TP Hồ Chí Minh, Phật lịch: 2545 – Dương lịch: 2001.

 

-
aa
+
15,609 lượt xem
24/03/2023

Bình luận (4)

Phản hồi cho Hủy bỏ

  1. X
    X

    Xuân Nguyễn

    01/04/2023

    Bài kinh thật tuyệt vời! Bài kinh đã giúp cho chúng con được khai sáng trí tuệ, hiểu được giá trị của tâm từ bi, mối quan hệ nhân duyên ở đời..., để từ đó tu sửa mình, sáng suốt trong việc xử lý các vấn đề trong cuộc sống theo lời Phật dạy, mang lại hạnh phúc an vui! Con xin thành kính tri ân Đức Phật Thích Ca Mâu Ni!

  2. N
    N

    Nguyễn thị tuần

    31/03/2023

    Nam Mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni. Con xin thành kính tri ân Tam Bảo, tri ân Sư Phụ cùng đại Tăng, xin tri ân Cô chủ nhiệm. Con xin sám hối về nghiệp mà con đã sát sinh để ăn thịt những loài chúng sinh

  3. T
    T

    Trần Thị Xoan

    31/03/2023

    Em xin thành kính tri ân công đức của Cô Chủ Nhiệm đã soạn cho chúng em tụng một bài kinh thật là hay và ý nghĩa ạ

  4. N
    N

    Nguyễn Thị Mai

    31/03/2023

    Con thành kính tri ân ân đức Tam Bảo, trên Sư Phụ và chư Tăng Ni chùa Ba Vàng cùng cô chủ nhiệm CLB ạ