[Video] Cách ngủ ít mà không bị mệt

Câu hỏi: Khi ngủ dậy vào mỗi buổi sáng đều cảm thấy rất mệt mỏi, khó chịu, trở nên cáu gắt, dù tối trước đó ngủ ít hay nhiều. Hậu quả là làm việc không hiệu quả, mắt lờ đờ, chân tay mỏi rã rời. Công việc có những hôm vẫn phải thức khuya. Vậy làm như thế nào để ngủ ít mà không bị mệt và cáu gắt?

Trả lời:

Thân bị chi phối bởi đất, nước, gió, lửa của tứ đại và phần tâm thức. Tâm ảnh hưởng rất nhiều đến thân. Ví dụ: Khi thất tình, người bị mệt rã rời, không ăn không ngủ và tỉnh táo sáng suốt được.

Trong video, Cô Phạm Thị Yến chia sẻ về những yếu tố ảnh hưởng đến thân và tâm theo lời Phật dạy. Đó là bốn thứ thức ăn: Đoàn thực, xúc thực, tư niệm thực và thức thực. Qua đây, quý bạn đọc sẽ biết cách giữ gìn thân thể khỏe mạnh, tỉnh táo bằng sự tỉnh thức, tỉnh giác qua bốn món ăn này.

1. Bốn thứ thức ăn ảnh hưởng tới thân và tâm

1.1. Đoàn thực: 

- Là thức ăn, nước uống đưa vào miệng để nuôi sống cơ thể, thuốc men để chữa trị bệnh tật,... 

1.2. Xúc thực:

- Xúc thực là khi sáu căn tiếp xúc với sáu trần. Ví dụ: Mắt thấy sắc, thân tâm thấy ưa thích thì cơ thể khỏe mạnh; tai nghe âm thanh khó chịu thì cơ thể, tâm sẽ thấy khó chịu.

1.3. Tư niệm thực

- Tư niệm thực là những tư duy về những điều đang thường trực nhớ nghĩ - chính là tâm mong cầu. Mỗi người đều có mong muốn riêng và thường sống trong mong muốn đó, tư duy về niệm đó.

1.4. Thức thực

- Thức thực là những nhận thức, tri kiến sẵn có. Khi những nhận thức này kết hợp với kiến thức cũ thì sẽ tạo thành tâm phân biệt. 

Ví dụ: Chúng ta có kiến thức cũ quy định rằng: người da trắng, mũi cao mảnh là đẹp; người mặt gãy, mũi to, mắt trắng, béo lùn là xấu. Lấy kiến thức đó vào khi tiếp xúc với cả hai người, tâm bị khởi lên phân biệt, chê bai, thích thú; khiến cho tâm bị mệt.

2. Nguyên nhân khiến cơ thể mệt mỏi, thiếu tỉnh táo 

- Khi tâm phiền não, sân giận khiến các cơ co cứng, thân mệt mỏi, ngủ li bì. 

- Đối với ăn uống, tham đắm vị quá khiến yêu ghét nổi lên, bực mình làm cho cơ thể bị mệt mỏi. Sự mệt mỏi khiến thùy miên (ngủ nhiều). Mũi ngửi hương cũng khởi lên sự yêu ghét như vậy.

- Tâm không thường trực trong sự giác ngộ, không thực hành Pháp, bị dính mắc khiến cơ thể bị mệt.

- Tâm náo loạn làm thân bất an, sinh ra mệt mỏi khiến ngủ li bì.

- Tham dục, tư duy về các điều bất thiện, tiếp xúc và bị cuốn theo những điều ác khiến cơ thể bị mệt mỏi.

3. Cách điều phục thân và tâm giúp cơ thể tỉnh táo

- Phải chọn thức ăn xúc thực lành mạnh. Ví dụ: Tai nghe thấy âm thanh khó chịu, thì phải biết tu tập có chánh kiến, có yêu thương. Vì mỗi người nói ra có ngôn ngữ riêng, nghiệp báo riêng nên cách hành xử khác nhau. Cho nên, khi mắt nhìn thấy cách hành xử, bộ dạng của người khác thì phải dùng chánh kiến nhân quả để lọc thức ăn, giúp nó trở thành thức ăn bổ dưỡng, khiến tâm không bị phiền não, sân giân. 

- Ăn uống cũng làm sao để tùy thuận được với các thức ăn, không tham đắm vị.

- Quán yêu thương để làm cho mình được hạnh phúc, dễ chịu hơn. 

Ví dụ: Mũi bình thường thích hương thơm, nhưng khi đứng cạnh người có mùi hôi thì tập quán yêu thương, vì đó là do nghiệp lực của họ, do quy luật sinh, già, bệnh, chết.

- Để thức ăn được trong sạch thì thường phải hướng tâm tư duy về việc sáu căn tiếp xúc với sáu trần theo dòng nhân quả, giúp thanh lọc tâm mình.

- Tư duy về chính kiến giải thoát, về giới thì sẽ được an ổn. 

- Phải có kiến thức, có chính kiến về lý tưởng của mình, không chấp trước, tư duy mọi thứ trên nhân quả và giới. Ví dụ khi khởi tâm phân biệt người này đẹp thì phải biết dừng lại chứ không nói ra miệng lời chê bai.

- Tập chấp nhận bằng cách giác ngộ: Ví dụ trong gia đình có người chồng không tốt thì chấp nhận đó là do nghiệp, có thể từng lạm quyền mà bắt nạt vợ con; không phẫn hận mà thực hành bố thí.

- Có thể giảm ăn buổi tối để cơ thể không bị nặng nề.

- Đừng để sáu căn tiếp xúc với sáu trần nhiều khiến bị ham thích sắc dục; khiến cơ thể mệt mỏi, dễ co cứng trong niệm tham dục, ham muốn, sân giận.

- Nếu tâm được hoan hỷ thì cơ cũng không bị co kéo. Cho nên, người tu phải xả tâm mọi lúc, mọi nơi; có một năng lực dồi dào, giúp có thể thực hành thiền định.

- Năng tư duy Pháp thì bộ não sẽ được tỉnh thức.

Mời các bạn tìm hiểu chi tiết trong video trên!

Các bài nên xem: 

• Nghiệp gì khiến “ngủ không nhắm mắt”?
• Nghe Pháp buồn ngủ phải làm sao?
• Nguyên nhân của mệt mỏi và căng thẳng?
• 28 lợi ích của thiền giúp tăng tuổi thọ, sống khỏe mạnh, an vui, hạnh phúc