Thuở xưa, đức Phật trú tại tinh xá nước Xá-vệ vì hàng trời rồng quỷ thần, vua quan nhân dân thuyết pháp. Lúc ấy, có một Tỳ-kheo trẻ sáng sớm đắp y, cầm trượng, mang bát đến một ngôi làng lớn khất thực. Trên con đường cái mà vị Tỳ-kheo khất thực đi ngang, có một khu vườn rau của quan, bên ngoài trồng lúa. Trong đám cỏ xung quanh ruộng lúa có đặt bẫy lưới tên, nếu có thú hay trộm đến đụng vào lưới, tên sẽ bắn ra giết chết. Khu vườn này do một thiếu nữ xinh đẹp canh giữ. Ai muốn vào phải ở xa lên tiếng rồi cô gái mới đưa vào. Kẻ không biết tự ý vào sẽ bị tên bắn chết. Cô gái một mình giữ vườn thấy buồn nên cất tiếng ca. Không ngờ tiếng hát của cô vô cùng truyền cảm, ai đi ngang cũng bị thu hút, xuống xe dừng ngựa xúm lại lắng nghe. Họ muốn vào song chẳng dám, chỉ quanh quẩn ngồi nghe.
Lúc ấy, vị Tỳ-kheo trên đường khất thực trở về, đi ngang lắng nghe tiếng ca, năm tình liền dấy khởi, tâm ý mê loạn quyến luyến không sao dứt được. Vị Tỳ-kheo tưởng tượng người ca ắt hẳn vô cùng xinh đẹp nên muốn gặp mặt nói chuyện. Vị ấy liền tìm cách vào khu vườn đó. Chưa vào trong mà ý chí của vị Tỳ-kheo ấy đã tiêu tan, tay buông tích trượng, để rớt y bát mà không hay biết.
Đức Phật với tam minh thấy vị Tỳ-kheo này như vậy, nếu còn bước thêm ít bước sẽ bị trúng tên mà chết. Vị này có phước đáng lẽ đắc đạo, song bị ngu si làm mê, dục cái che lấp. Ngài xót thương nên hóa ra một vị cư sĩ đi đến bên cạnh Tỳ-kheo đó dùng kệ trách rằng:
Sa-môn là hạnh gì?
Sao buông lòng phóng túng
Từng bước đi dính mắc
Chỉ theo ý ruổi giong.
Ca-sa khoác trên vai
Bị ác tâm tổn hại
Người làm theo ác hạnh
Sẽ đọa ác đạo ngay.
Vượt dòng ái, tự giữ
Hàng phục tâm, hết dục
Người không dứt được dục
Ý vẫn giong ruổi hoài.
Hãy nên vì điều đó
Phải gắng tự chế ngăn
Xuất gia mà giải đãi
Ý ô nhiễm trói trăn.
Người hạnh tu giải đãi
Ý mê hoặc còn hoài
Không phải hạnh thanh tịnh
Đến bảo sở khó thay!
Kẻ không thuần khó dạy
Như gió thổi cây khô
Mình tu cho bản thân
Sao không lo tinh tấn.
Nói kệ xong, vị hóa cư sĩ đó hiện lại thân Phật tướng hảo quang minh sáng khắp đất trời, ai trông thấy đều dứt hết mê loạn được an ổn. Tỳ-kheo trông thấy Phật, tâm ý chợt khai ngộ như tối gặp sáng liền năm vóc phủ phục sát đất đỉnh lễ sám hối, tạ ân Phật. Vị ấy trong tâm thông tỏ pháp chỉ quán đắc quả A-la-hán, bèn theo Phật trở về tinh xá. Vô số thính giả chứng được Pháp nhãn.
Trích soạn từ: Kinh Pháp cú thí dụ, Quyển Thứ Tư, Phẩm Sa Môn Thứ 37, Thí dụ 67, tr.309-312, Việt dịch: Thích Minh Quang, Nxb. Tôn Giáo, Hà Nội, 2012.
Bình luận
Ban quản trị
- Chủ quyền của đất nước;
- Các vấn đề về chính trị;
- Các phát ngôn cho mục đích hoặc có dấu hiệu chống lại Đảng, Nhà nước, chia rẽ và gây mất đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo;
- Vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm chính sách, pháp luật của Nhà nước và thuần phong, mỹ tục của dân tộc.
Cho mục đích trên, chúng tôi tuyên bố có quyền xóa, gỡ bỏ hoặc thực hiện bất kỳ biện pháp nào thuộc quyền của Ban Quản trị và Chủ sở hữu; và tố cáo với cơ quan chức năng hoặc thực hiện các biện pháp pháp lý cần thiết để ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm hoặc hành vi có dấu hiệu vi phạm nêu trên.