Bài kinh: Tiểu Kinh Rừng Sừng Bò

Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn ở bộ lạc Na-đề-ca (Nadika), tại ngôi nhà bằng gạch (Ginjakavasatha).

Lúc bấy giờ Tôn giả A-na-luật-đà (Anuruddha), Tôn giả Nan-đề (Nandiya), Tôn giả Kim-tì-la (Kimbila) trú tại khu vườn trong rừng Sừng bò (Gosiṅga) có nhiều cây sa-la.

Rồi Thế Tôn, vào buổi chiều, sau khi tham thiền, đứng dậy đi đến khu vườn trong rừng Sừng bò có nhiều cây sa-la, nơi có ba Tôn giả A-na-luật-đà, Tôn giả Nan-đề và Tôn giả Kim-tì-la đang an trú. 

…Rồi Tôn giả A-na-luật-đà đi đến Tôn giả Nan-đề, Tôn giả Kim-tì-la và nói:
– Chư Tôn giả hãy đến, chư Tôn giả hãy đến. Thế Tôn, bậc Đạo sư của chúng ta đã đến.

Rồi Tôn giả A-na-luật-đà, Tôn giả Nan-đề và Tôn giả Kim-tì-la ra đón Thế Tôn, một người cầm y bát của Thế Tôn, một người sửa soạn chỗ ngồi, một người đặt sẵn nước rửa chân. Thế Tôn ngồi trên chỗ ngồi đã soạn sẵn, sau khi ngồi, Thế Tôn rửa chân. Rồi các Tôn giả ấy đảnh lễ Thế Tôn và ngồi xuống một bên. Và Thế Tôn nói với Tôn giả A-na-luật-đà đang ngồi xuống một bên:
– Này A-na-luật-đà, các ông có được an lành không? Có được sống yên vui không? Đi khất thực có khỏi mệt nhọc không?

– Bạch Thế Tôn, chúng con được an lành; bạch Thế Tôn, chúng con sống yên vui; bạch Thế Tôn, chúng con đi khất thực khỏi có mệt nhọc. 

– Này A-na-luật-đà, các ông có sống hòa hợp, hoan hỷ với nhau, không có cãi nhau, như nước với sữa, sống nhìn nhau với cặp mắt thiện cảm không?

– Bạch Thế Tôn, thật sự chúng con sống hòa hợp, hoan hỷ với nhau, không có cãi nhau, như nước với sữa, sống nhìn nhau với cặp mắt thiện cảm.

– Này A-na-luật-đà, như thế nào các ông sống hòa hợp, hoan hỷ với nhau, như nước với sữa, sống nhìn nhau với cặp mắt thiện cảm?

– Bạch Thế Tôn, ở đây, chúng con nghe như sau: “Thật lợi ích thay cho ta, thật khéo lợi ích thay cho ta, khi ta được sống với các vị đồng phạm hạnh như vậy”. Bạch Thế Tôn, do vậy, đối với các vị đồng phạm hạnh này, con khởi lên từ thân nghiệp, trước mặt và sau lưng; con khởi lên từ khẩu nghiệp, trước mặt và sau lưng; con khởi lên từ ý nghiệp, trước mặt và sau lưng. Bạch Thế Tôn, do vậy, chúng con nghĩ như sau: “Ta hãy từ bỏ tâm của ta và sống thuận theo tâm của những Tôn giả này”. Bạch Thế Tôn, con từ bỏ tâm của con, và sống thuận theo tâm của những Tôn giả ấy. Bạch Thế Tôn, chúng con tuy khác thân nhưng giống như đồng một tâm. Bạch Thế Tôn, như vậy chúng con sống hòa hợp, hoan hỷ với nhau, như nước với sữa, sống nhìn nhau với cặp mắt thiện cảm. 

Rồi Tôn giả Nan-đề và Tôn giả Kim-tì-la bạch Thế Tôn:
– Bạch Thế Tôn, ở đây chúng con nghĩ như sau: “Thật lợi ích thay cho ta, thật khéo lợi ích thay cho ta, khi ta được sống với các vị đồng phạm hạnh như vậy”. Bạch Thế Tôn, do vậy, đối với các vị đồng phạm hạnh này, con khởi lên từ thân nghiệp, trước mặt và sau lưng; con khởi lên từ khẩu nghiệp, trước mặt và sau lưng; con khởi lên từ ý nghiệp, trước mặt và sau lưng. Bạch Thế Tôn, do vậy, chúng con nghĩ như sau: “Ta hãy từ bỏ tâm của ta và sống thuận theo tâm của những Tôn giả này”. 

Bạch Thế Tôn, con từ bỏ tâm của con và sống thuận theo tâm của những Tôn giả ấy. Bạch Thế Tôn, chúng con tuy khác thân nhưng giống như đồng một tâm. Bạch Thế Tôn, như vậy chúng con sống hòa hợp, hoan hỷ với nhau, như nước với sữa, sống nhìn nhau với cặp mắt thiện cảm. 

– Lành thay, lành thay, này A-na-luật-đà! Này A-na-luật-đà, các ông có sống không phóng dật, nhiệt tâm, tinh cần không?

– Bạch Thế Tôn, thật sự chúng con sống không phóng dật, nhiệt tâm, tinh cần.

…Rồi Thế Tôn xác chứng ba Tôn giả đã chứng được pháp thượng nhân, tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh, sống thoải mái, an lạc. Ba Tôn giả đảnh lễ cung tiễn Thế Tôn trở về. 

…Rồi Di-ga Pa-ra-ja-na (Dīgha Parajana), một Dạ-xoa (Yakkha) đến chỗ Thế Tôn ở; sau khi đến, đảnh lễ Ngài và đứng một bên. Sau khi đứng một bên, Di-ga Pa-ra-ja-na bạch Thế Tôn:
– Bạch Thế Tôn, thật lợi ích thay cho dân chúng Bạt Kỳ (Vajjī)! Thật khéo lợi ích thay cho dân chúng Bạt Kỳ! Vì Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ở đây, và cả ba thiện nam tử, Tôn giả A-na-luật-đà, Tôn giả Nan-đề và Tôn giả Kim-tì-la cũng vậy. 

Sau khi nghe tiếng của Dạ-xoa Di-ga Pa-ra-ja-na, các Địa thần làm cho tiếng này được nghe: “Chư Hiền giả, thật lợi ích thay cho dân chúng Bạt Kỳ! Thật khéo lợi ích cho dân chúng Bạt Kỳ! Vì Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ở đây và cả ba thiện nam tử này, Tôn giả A-na-luật-đà, Tôn giả Nan-đề và Tôn giả Kim-tì-la cũng vậy.” 

Sau khi nghe tiếng của các Địa thần, bốn Thiên vương… (như trên)… cõi trời Ba mươi ba… Dạ-ma thiên… Đâu-suất-đà thiên… Hóa lạc thiên… Tha hóa tự tại thiên… Phạm chúng thiên làm cho tiếng này được nghe: “Chư Hiền giả, thật lợi ích thay cho dân chúng Bạt Kỳ! Thật khéo lợi ích thay cho dân chúng Bạt Kỳ! Vì Thế Tôn, bậc A-la-hán, Chánh Đẳng Giác ở đây, và cả ba thiện nam tử này, Tôn giả A-na-luật-đà, Tôn giả Nan-đề, và Tôn giả Kim-tì-la.” Như vậy, trong giờ phút này, trong sát-na này, các Tôn giả ấy được biết cho đến Phạm thiên.  

– Sự việc là như vậy, này Di-ga, sự việc là như vậy, này Di-ga. Này Di-ga, nếu gia đình nào, ba thiện nam tử này xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, nghĩ đến ba thiện nam tử này với tâm niệm hoan hỷ, thì gia đình ấy sẽ được an lạc, hạnh phúc lâu dài. Này Di-ga, nếu bà con quyến thuộc của gia đình mà ba thiện nam tử này xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, nghĩ đến ba thiện nam tử này với tâm niệm hoan hỷ, thì bà con quyến thuộc của gia đình mà ba thiện nam tử này xuất gia, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, nghĩ đến ba thiện nam tử này với tâm niệm hoan hỷ, thì bà con quyến thuộc của gia đình ấy sẽ được an lạc, hạnh phúc lâu dài. Này Di-ga, nếu làng nào… nếu xã ấp nào… nếu thành phố nào… nếu quốc độ nào… nếu tất cả Sát-đế-lỵ… nếu tất cả Bà-la-môn… nếu tất cả Phệ-xá (Vessa)… nếu tất cả Thủ-đà (Sudda)… Này Di-ga, nếu thế giới với chư Thiên, với Ác ma, với Phạm thiên, với chúng Sa-môn, Bà-la-môn, chư Thiên và loài người nhớ đến ba Tôn giả này với tâm niệm hoan hỷ, thì thế giới ấy với chư Thiên, với Ác ma, với Phạm thiên, với chúng Sa-môn, Bà-la-môn, chư Thiên và loài người sẽ được an lạc, hạnh phúc lâu dài. Này Di-ga, hãy xem ba thiện nam tử này sống như thế nào vì hạnh phúc cho chúng sanh, vì an lạc cho chúng sanh, vì lòng thương tưởng cho đời, vì hạnh phúc, vì an lạc cho chư Thiên và loài người.

Thế Tôn thuyết giảng như vậy. Dạ-xoa Di-ga Pa-ra-ja-na hoan hỷ tín thọ lời Thế Tôn dạy. 

(Trích soạn từ: Tiểu kinh Rừng Sừng Bò, Hòa thượng Thích Minh Châu – Việt dịch. Xem: Kinh Tạng Nam Truyền, Trung Bộ Kinh – Tập 1, Phẩm Đại Song Đối, tr. 362-364)