Kinh Công Chúa Kim Cương Và Năm Trăm Thể Nữ Trả Quả

Thuở xưa, đức Phật trú tại tinh xá Cấp Cô Độc nước Xá-vệ vì hàng trời người thuyết pháp. Lúc ấy, vua Ba-tư-nặc có một người con gái duy nhất tên là Kim Cương, tuổi đã cặp kê mà chưa lập gia đình. Vua và hoàng hậu rất thương yêu chiều chuộng, xây riêng một tòa cung điện và cho năm trăm thị nữ đàn hay múa giỏi phục vụ. Trong số đó, có một cô lớn tuổi tên là Độ Thắng, thường ngày đi chợ mua phấn sáp hương hoa. Một hôm đi chợ, cô thấy rất đông người mua hương hoa đi ra ngoài thành đến chỗ Phật. Cô ngạc nhiên hỏi thăm, thì được mọi người trả lời:
- Đức Phật là bậc tôn quí trong ba cõi đang ra đời cứu độ chúng sinh khỏi khổ não được Niết-bàn.
Độ Thắng nghe xong, tâm sinh hoan hỉ, liền tự nghĩ rằng: "Mình lớn tuổi rồi mà còn được gặp Phật thì thật là duyên phước đời trước".
Nghĩ xong, cô bèn lấy một phần hương còn bao nhiêu gởi lại chợ, rồi mua hoa tươi đẹp theo mọi người đến chỗ Phật. Đến nơi nàng đỉnh lễ, rải hoa, đốt hương cúng dường, rồi đứng qua một bên nhất tâm nghe pháp. Sau đó, Độ Thắng trở lại chợ lấy số hương đã gởi ra về. Nhờ công đức nghe pháp và phước báo đời trước nên hương nàng đem về thơm ngào ngạt gấp đôi lúc thường.
Kim Cương chờ mãi mới thấy Độ Thắng trở về, gạn hỏi lý do về trễ. Độ Thắng bèn kể lại mọi việc rồi nói:
- Hiện nay, có bậc tối tôn trong tam giới, gióng tiếng trống pháp, chấn động khắp tam thiên thế giới. Có vô số người đến đó nghe pháp, tôi thật vì đến đó nghe pháp nên trở về trễ.
Kim Cương và các thị nữ nghe xong vừa hoan hỉ vừa buồn bã tự than rằng:
- Chúng ta tội chướng gì sao lại không được nghe pháp.
Rồi họ cùng nhau nhờ Độ Thắng nói lại cho nghe. Độ Thắng đáp:
- Thân tôi hạ tiện, miệng tôi ô uế không dám tùy tiện nói. Nay xin đến gặp Phật hỏi lại, tùy Ngài dạy gì sẽ làm như vậy.
Nói xong, Độ Thắng lại đến chỗ Phật thỉnh ý. Đức Phật bèn dạy cho cô những nghi thức thuyết pháp như thế nào. Trong khi Độ Thắng chưa về, Kim Cương và các thị nữ tâm thành ra sân đứng đón, như con chờ mẹ. Đức Phật bảo với Độ Thắng:
- Con trở về thuyết pháp sẽ độ thoát nhiều người. Nghi thức thuyết pháp trước nên lập một tòa cao, rồi ngồi trên đó giảng pháp.
Độ Thắng trở về thưa lại thánh ý. Kim Cương và hơn năm trăm thị nữ vô cùng hoan hỉ, cùng nhau cởi áo ngoài chất lại làm tòa. Độ Thắng tắm rửa, rồi thừa oai thần Phật thăng tòa thuyết pháp. Kim Cương và hơn năm trăm thị nữ nhờ đó dứt hết nghi ngờ, không còn ác kiến liền chứng được sơ quả Tu-đà-hoàn. Khi ấy cung điện bỗng nhiên bốc cháy. Vì quá hoan hỉ thuyết pháp và nghe pháp nên mọi người đều không hay biết gì cả. Do vậy mà tất cả đều chết và đồng được sinh lên cõi trời. Vua Ba-tư-nặc hay tin liền dẫn người đến cứu. Nhưng vua đến nơi thì tất cả đều đã chết. Vua chỉ rất đau khổ, cho người thâu lượm thi hài lo việc chôn cất.
Mọi việc xong, Vua đến chỗ Phật đỉnh lễ rồi ngồi qua một bên. Đức Phật hỏi:
- Vua từ đâu đến?
Vua chắp tay thưa:
- Bạch đức Thế Tôn! Con gái con là Kim Cương và hơn năm trăm thị nữ chẳng may bị lửa thiêu chết. Con lo việc chôn cất xong mới ghé qua đây. Chẳng biết Kim Cương mang tội gì mà bị lửa thiêu chết như vậy. Xin đức Thế Tôn giảng cho con biết.
Đức Phật mới kể:
Đời quá khứ, có một thành tên là Ba-la-nại. Trong thành có một người vợ trưởng giả cùng năm trăm thị nữ ra ngoài thành tế tự. Cách họ cúng tế rất khó khăn nghiêm khắc, người ngoài không được đến gần. Không luận thân sơ, nếu ai vi phạm sẽ bị ném vào lửa. Lúc đó, có một vị Bích Chi Phật tên là Ca-la ở trong núi. Mỗi ngày lúc sáng sớm vị ấy vào thành khất thực đến chiều lại về. Hôm đó, Ca-la đi khất thực đến chỗ tế tự. Vợ trưởng giả thấy vậy nổi giận, cùng nhau bắt Ca-la ném vào lửa. Thân Ca-la liền bị thiêu cháy. Bỗng nhiên, Ngài hiện thần thông bay lên hư không. Các cô vô cùng kinh hãi, khóc lóc sám hối, quỳ gối đỉnh lễ rồi tự thưa rằng:
- Người nữ chúng con ngu xuẩn không biết Ngài là bậc chí nhân nên đã lỡ lầm hủy hoại Thánh Tăng. Chúng con tự nghĩ tội ác của mình thật to như núi, nên thành tâm sám hối và xin quy y Tôn đức để tiêu trọng tội.
Vị Bích Chi Phật nghe xong, hạ mình xuống, nhập Niết-bàn. Các cô liền xây tháp cúng dường Xá-lợi.
Đức Phật kể đến đó bèn nói kệ:

Người ngu làm điều ác
Không tự biết lỗi lầm
Khi tội thành, họa đến
Tự thiêu đốt thân tâm.
Người ngu khi mong tưởng
Chẳng xét khổ phải vương
Lúc mình lâm ách nạn
Bất thiện mới tỏ tường.

Đức Phật nói với vua:
- Vợ trưởng giả ngày đó chính là Kim Cương con gái vua hiện nay. Năm trăm thị nữ thuở xưa chính là năm trăm tỳ nữ như Độ Thắng v.v... Tội phước dầu lâu vẫn không mất. Thiện ác theo người như bóng theo hình.
Nghe được thời pháp này, nhân dân trong nước đều tin nhận, hoan hỉ phát tâm quy y Tam Bảo, thọ trì ngũ giới, thấy được lẽ đạo.

(Trích soạn từ: Kinh Pháp cú thí dụ, Quyển Thứ Hai, Phẩm Ngu Ám Thứ 15, Thí dụ 31, tr.139-143, Việt dịch: Thích Minh Quang, Nxb. Tôn Giáo, Hà Nội, 2012)