Bài kinh: Pháp Tăng Thượng Tâm Thứ Ba - Nhớ Nghĩ Đến Tăng

Tôi nghe như vầy:

Một thời Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng Lâm, vườn Cấp Cô Độc.

Bấy giờ, cư sĩ Cấp Cô Độc cùng chúng Ưu-bà-tắc gồm có năm trăm người đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất. Cư sĩ Cấp Cô Độc cúi đầu đảnh lễ rồi ngồi xuống một bên. Năm trăm Ưu-bà-tắc cũng làm lễ rồi ngồi xuống một bên. Sau khi cư sĩ Cấp Cô Độc và năm trăm Ưu-bà-tắc ngồi xuống một bên. Tôn giả Xá-lợi-phất thuyết pháp cho họ, khuyến phát, khát ngưỡng, thành tựu sự hoan hỷ. Ngài dùng vô lượng phương tiện thuyết pháp cho họ, khuyến phát, khát ngưỡng, thành tựu sự hoan hỷ rồi, liền rời chỗ ngồi đi đến chỗ Phật, cúi đầu đảnh lễ sát chân Phật và ngồi xuống một bên. Sau khi Tôn giả Xá-lợi-phất đi chẳng bao lâu, cư sĩ Cấp Cô Độc và năm trăm Ưu-bà-tắc cũng đến chỗ Phật, cúi đầu lễ sát chân Ngài rồi ngồi xuống một bên. Sau khi, Tôn giả Xá-lợi-phất và mọi người đã an tọa, Đức Thế Tôn dạy:

- Này Xá-lợi-phất, nếu Thầy biết rằng bạch y Thánh đệ tử gìn giữ, thực hành năm pháp (năm giới) một cách hoàn hảo và được bốn tăng thượng tâm (nhớ nghĩ về Phật, Pháp, Tăng, giới), thì đối với hiện pháp lạc trú dễ được, chứ không phải khó được. Này Xá-lợi-phất, Thầy nên ghi nhận rằng Thánh đệ tử nầy không còn đọa địa ngục cũng không còn sanh vào loài súc sanh, ngạ quỷ và các chỗ ác, được quả Tu-đà-hoàn, không đọa ác pháp, nhất định thẳng tiến tới quả vị chánh giác, tối đa chịu bảy lần sanh tử nữa, sau bảy lần qua lại cõi trời, nhân gian, liền được chấm dứt khổ đau.

…Này Xá-lợi-phất, thế nào là bạch y Thánh đệ tử được tâm tăng thượng, đối với hiện pháp lạc trú, dễ được chứ không phải khó?

…Này Xá-lợi-phất, bạch y Thánh đệ tử niệm Chúng Tăng, Thánh Chúng của Như Lai là những bậc thiện thú hướng, chánh thú hướng, như lý hành, pháp tùy pháp hành, chúng ấy thật có A-la-hán hướng, A-la-hán quả, có A-na-hàm hướng, A-na-hàm quả, có Tư-đà-hàm hướng, Tư-đà-hàm quả, có Tu-đà-hoàn hướng, Tu-đà-hoàn quả. Đó là bốn cặp tám bậc, là Chúng của Như Lai thành tựu giới, thành tựu định, thành tựu trí tuệ, thành tựu giải thoát, thành tựu giải thoát tri kiến, đáng kính, đáng trọng, đáng phụng, đáng cúng, là ruộng phước an lành của thế gian. Người ấy nhớ nghĩ Chúng của Như Lai như vậy, nếu có những điều ác dục liền được tiêu diệt. Trong tâm có những điều bất thiện, nhớp nhơ, âu lo, cũng được tiêu diệt. Bạch y Thánh đệ tử duyên vào Chúng của Như Lai, tâm được hoan hỷ, nếu có những điều ác dục liền được tiêu diệt. Trong tâm có những điều bất thiện, nhớp nhơ, sầu khổ, âu lo cũng được tiêu diệt. Như vậy, bạch y Thánh đệ tử được tâm tăng thượng thứ ba, hiện pháp lạc trú dễ được chứ không phải khó được.

…Này Xá-lợi-phất, nếu Thầy biết rằng, bạch y Thánh đệ tử giữ gìn, thực hành năm pháp một cách hoàn hảo và được bốn tâm tăng thượng nầy, đối với hiện pháp lạc trú dễ được, chứ không khó; thì nầy Xá-lợi-phất, Thầy nên ghi nhận rằng Thánh đệ tử nầy không còn đọa địa ngục, cũng không sanh vào loài súc sanh, ngạ quỷ và các chỗ ác, được quả Tu-đà-hoàn, không đọa ác pháp, nhất định thẳng tiến đến quả vị chánh giác, tối đa chịu bảy lần sanh tử nữa, sau bảy lần qua lại cõi trời và nhân gian, liền được chấm dứt khổ đau.

…Khi ấy, Đức Thế Tôn nói bài tụng:

Kẻ trí sống tại gia,
Thấy địa ngục, sợ hãi,
Do thọ trì Thánh pháp,
Trừ bỏ tất cả ác.
Không sát hại chúng sanh,
Biết rồi hay lìa bỏ,
Chân thật không nói dối,
Không trộm của kẻ khác,
Tri túc với gia phụ,
Không ái lạc vợ người,
Dứt bỏ việc uống rượu,
Gốc tâm loạn cuồng si.
Thường nên niệm chánh giác,
Suy nghĩ các pháp lành,
Niệm Tăng, quán cấm giới,
Do đó được hoan hỷ.
Muốn hành hạnh bố thí,
Mà cầu mong hưởng phước,
Trước thí người tịnh tâm,
Như vậy thành quả báo.
Ta nói tâm tịch tịnh,
Xá-lợi nên nghe kỹ,
Nếu có đen và trắng,
Sắc đỏ cùng sắc vàng,
Tạp sắc, ái lạc sắc,
Trâu và các chim câu,
Tùy loại chúng sanh ra,
Trâu thuần, đi phía trước,
Thân sức thành đầy đủ,
Đi mau lại về mau,
Dùng theo khả năng chúng,
Kể gì sắc tốt xấu.
Nhân gian nầy cũng vậy,
Tùy theo chỗ thọ sanh:
Sát-đế-lợi, Phạm chí,
Cư sĩ, hay thợ thuyền,
Tùy thọ sanh của họ,
Trưởng lão do tịnh giới.
Bậc Vô Trước, Thiện Thệ,
Cúng thí ấy, quả lớn.
Phàm ngu, vô sở tri,
Không tuệ, không học hỏi,
Thí nơi ấy, quả nhỏ,
Không quang minh rọi đến.
Nơi nào rọi quang minh,
Phật đệ tử trí tuệ,
Tín tâm nơi Thiện Thệ,
Thiện căn được vững bền.
Người ấy sanh thiện xứ,
Như ý chứng gia gia,
Tối hậu đắc Niết-bàn,
Như vậy, có duyên cả.

Đức Phật thuyết như vậy, Tôn giả Xá-lợi-phất, chư Tỳ-kheo, cư sĩ Cấp Cô Độc và năm trăm Ưu-bà-tắc sau khi nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.

(Trích soạn từ: Đại tạng kinh Việt Nam, Kinh Trung A Hàm - Tập 3, Phẩm Đại, Kinh Ưu-Bà-Tắc, tr.85-93, Việt dịch: Viện Cao đẳng Phật học Hải đức Nha Trang, Nxb. Tôn giáo, năm 2005)